Złoty Stok jest przede wszystkim kojarzony z udostępnioną turystycznie dawną kopalnią złota oraz parkiem linowym. I dobrze, bo jest to świetnie zagospodarowany teren, który zapewnia mnóstwo atrakcji. My jednak chcielibyśmy zaproponować nieco inny wariant wycieczki startującej właśnie ze Złotego Stoku. Kreślimy na mapie pętelkę przez jedne z najwyższych szczytów Gór Złotych – Borówkową 900 m n.p.m. oraz Jawornik Wielki 872 m n.p.m. Tu i tu wybudowano wieże widokową. No to w drogę 😀
Jak wspomniałem we wstępie, auto zostawiamy na darmowym parkingu pod kopalnią. Dalej idziemy z buta czerwonym szlakiem w kierunku Błotnicy Górnej. Po drodze mijamy piec wapienny, będący częścią zespołu wapienników leżących przy drodzę do Paczkowa będących w poł. XIX w. własnością królewny holenderskiej Marianny Orańskiej. W 2010 budowlę odrestaurowano i przy tej okazji powstała dziewięcio kilometrowa ścieżka historyczno – przyrodnicza „Śladami Królewny Marianny Orańskiej”, ukazująca działalność tej niezwykłej osoby w rejonie Złotego Stoku oraz leżącej po drugiej stronie granicy czeskiej wsi Bila Voda.
W Błotnicy Górnej skręcamy w prawo na zielony szlak, którego będziemy się trzymać przez następne kilka kilometrów. Przekraczamy granicę polsko – czeską, mijamy szpital psychiatryczny imienia Marianny Orańskiej oraz rozejście szlaków czerwonego i zielonego. Docieramy do linii lasu i dalej łagodnie podchodzimy asfaltową drogą wzdłuż strumienia Bílá Voda.
Po około godzinie od wejścia na zielony szlak docieramy do skałki Šafářova Skála 520 m n.p.m. Można na nią wbić oznaczoną ścieżką, co rzecz jasna czynimy. Z góry doskonale widać cel naszej wędrówki – Borówkową 900 m n.p.m. z wyróżniającą się na jej czubku wieżą widokową oraz sporą część Rychlebskich Hor, czyli czeskiej części Gór Złotych.
Kawałek wyżej szlak zamienia się w leśną drogę. Na rozdrożu U tří lip 620 m n.p.m. z kolei zielone oznaczenia prowadzą nas drogą utwadzoną. Znajduje się tutaj zadaszona wiata turystyczna.
Na rozdrożu Pod Bilou Skalou 731 m n.p.m. skracamy w prawo na czerwony szlak, który ponownie zmienia charakter na coś w rodzaju leśnej ścieżki. Tak docieramy do granicy polsko – czeskiej i podchodząc jeszcze kawałek docieramy na szczyt Borówkowej 900 m n.p.m.
Aktualna wieża widokowa została wybudowana po czeskiej stronie granicy i otwarta w 2006 roku. Jest odeskowaną, stalową konstrukcją o wysokości 25.4 metrów. Panorama z tarasu widokowego otwiera się w każda stronę. Począwszy od 1870 roku w jej miejscu powstawały trzy inne wieże oraz schronisko. Żadne z nich nie wytrzymało próby czasu. W 1900 roku niemalże doszło do tragedii, kiedy to pod ciężarem dwóch turystek pękł stopień wtedy funkcjonującej wieży. Odszkodowanie, jakie musiało wypłacić ówczesne Kłodzkie Towarzystwo Turystyczne (GGV niem. Glatzer Gebirgs-Verein) prawie zrujnowało ich budżet.
Teraz szczyt Borówkowej jest miejscem popularnym turystycznie. Na górze spotkaliśmy spore grupy w różnym wieku pośród których dominował język czeski. Oprócz wieży, po czeskiej stronie postawiono także kilka zadaszonych wiat oraz ławek. Funkcjonuje tu sklepik (także czeski, ale przyjmowali złotówki), w którym mozna było kupić sobie browarka albo kiełbaskę z grilla.
Po polskiej stronie z kolei postawiono głaz z tablicami cytującymi Vaclava Havela, Lecha Wałęsę oraz ks. Jerzego Popiełuszkę. Upamiętniono w ten sposób inicjatywę ugrupowań opozycyjnych Polski oraz Czech, które w latach 80 XX wieku organizowały konspiracyjne spotkania. Pierwsze takie spotkanie na Borówkowej odbyło się 21 sierpnia 1987 r.
Po chwili biwaku ruszamy dalej zielonym szlakiem w kierunku Przełęczy Jawornickiej. Po drodzę mijamy szczyty Krowiej Góry Wielkiej 806 m n.p.m. i Małej 757 m n.p.m. Obstawiam, że nazwy wywodzą się od dawnej funkcji tych terenów, czyli pastwiska dla krów. Obecnie rośnie tu las.
Przechodzimy przez Przełęcz Rózaniec 583 m n.p.m. Jest to najniżej położone przejście w głównym grzbiecie Gór Złotych. Można tu zaobserwować działalność lądolodu w postacji głazów narzutowych i terasów kemowych z piasku. Od XVI wieku pełniła ważną funkcję komunikacyjną pomiędzy Złotym Stokiem a miejscowościami leżącymi nad rzeką Białą Lądecką. W latach 1852-55 Marianna Orańska zbudowała nową drogę ze Złotego Stoku do Lądka Zdrój przez Jaworową Przełęcz, co spowodowało zmniejszenie znaczenia tego przejścia.
Podchodzimy na Przełęcz Jawornicką, tutaj wchodzimy na łącznikowy szlak żółty. Krótkie zejście, potem ponownie pod górę trochę zarośniętym odcinkiem i jesteśmy na rozdrożu pod Jawornikiem Wielkim, na którego dzieli nas 5 min spacerkiem. Taras widokowy na Jaworniku Wielkim 872 m n.p.m. otwiera widoki tylko w kierunku północnym.
Do Złotego Stoku wracamy czerwonym szlakiem po drodzę biwakując na Przełęczy pod Trzeboniem. Znajduje się tu elegancka, zadaszona wiata turystyczna. Po bardziej szczegółowy opis tego odcinka odsyłam do innej relacji z wejścia na Jawornik Wielki dostępnej na naszym blogu. Warto obczaić.
Dystans wycieczki w sam raz. Panorama z wieży widokowej na Borówkowej i Jaworniki Wielkim robi robotę. Sklepik funkcjonujący na szczycie Borówkowej (w sezonie) dla niektórych może być dodatkowym atutem. Usposobienie przejścia oceniamy na łagodne, stromych podejść nie było. Praktycznie całe przejście prowadzi lasem po szerokiej drodze.